KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ VE UYGULAMASI

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ VE UYGULAMASI

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ

1) “Kısa çalışma ödeneği” koşullarında değişiklik yapan madde:

Madde 41 - 4447 sayılı kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir:

"Geçici Madde 23 - 30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrasında işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, Kısa çalışma modeline başvuran işyerinde kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanır.

Bu koşulu taşımayanlardan, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam eder.

SGDP primine tabi olan çalışanlar (Emekliler) kapsam dışındadır. Neden? Çünkü bu kişilerden işsizlik sigortası primi kesintisi yapılmaz.

Bu madde kapsamında kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, işyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekir. Bu madde kapsamında yapılan başvurular, bekletilmeksizin onaylanır. Bu madde kapsamında yapılan başvuru tarihini 31/12/2020 tarihine kadar uzatmaya ve birinci fıkrada belirlenen günleri farklılaştırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir."

Buna göre; 30.06.2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere; yeni koronavirüs kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle işyerinde yapılacak olan kısa çalışma uygulaması kapsamında bir işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için

(1) Kısa çalışma modeline başvuran işyerinde, kısa çalışmanın başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olarak çalışması ve

(2) son üç yıl içinde de 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası priminin ödenmiş olması gerekmektedir.

Bununla birlikte; işçinin bu koşulları taşımaması halinde ise kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi imkanı da yapılan bu yeni düzenlenme ile sağlanmış bulunmaktadır.

Şunu da belirtmek gerekir ki; daha önce kanunda bulunmamakla birlikte yapılan bu yeni düzenleme ile işverenin bu madde kapsamında kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmesi için, kısa çalışma uygulanan dönemde, 4857 sayılı kanunun 25-II. maddesinde belirtilen “ahlak ve iyi niyet kuralları” hariç olmak üzere işyerinden işçi çıkarmaması gerekmektedir.

2) “Telafi çalışması” koşullarında değişiklik yapan madde:

"Madde 43 - 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan "iki" ibaresi "dört" şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Cumhurbaşkanı bu süreyi iki katına kadar artırmaya yetkilidir."

Buna göre; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 64. maddesinde belirtilen “telafi çalışması” nın süresi iki aydan “dört” aya kadar çıkarılmış olup, bu süreyi iki katına kadar artırmaya da Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır.

3) 2016 yılından günümüze işverenlere belirli şartlarda asgari ücret desteği uygulaması yapılmaktadır. 2020 yılında da asgari üret desteği uygulamasına devam edilecektir. 2019 yılındaki aynı şartlarda, 2020 yılında da asgari ücret desteği devam edecektir. Ancak kişi başı aylık 150 TL olan asgari ücret destek tutarı; 2020 yılında, kişi başı aylık 75 TL olarak uygulanacaktır.

4) Malullük ve yaşlılık aylığında, 1.000 TL alt sınır uygulaması bulunmakta idi. Bu tutar, 2020/Nisan ayından geçerli olmak üzere 1.500 TL’ye yükseltilmiştir. Dul ve yetim aylıkları ise 1.500 TL esas alınarak hisse payına göre orantılanarak ödenecektir.

5) Genel Sağlık Sigortası düzenlemesi Kısmi süreli ve çağrı üzerine çalışanlar ile ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlardan ay içerisinde yirmi gün ve daha az çalışanlar (bakmakla yükümlü olmayanlar) için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin otuz güne tamamlanması zorunlu iken yapılan değişiklikle, “yirmi” ibaresi “sekiz” olarak değiştirilerek genel sağlık sigortalıları lehine düzenleme yapılmıştır. 2020 yılı için günlük kısa çalışma ödeneği sınırları aşağıdaki gibidir.

Günlük en düşük ödenek; 98,10 TL x %60 = 58,86 TL

Günlük en yüksek ödenek; 98,10 TL x %150 = 147,15 TL

Örnek:

Son 12 aylık prime esas kazanç ort.(TL)	Ay içerisindeki kısa çalışma gün	İşveren tarafından ödenecek brüt ücret (TL)	Ödenecek kısa çalışma ödeneği
2.943,00	30	-	1.765,80
6.000,00	20	2.000,00	2.400,00
15.000,00	20	5.000,00	2.943,00

                                       

KÇÖ UYGULAMA

Kısa Çalışma Ödeneği bağlı olunan İŞKUR’a aşağıdaki evrakların mail ile gönderilmesi sonrası, başvuru yapılan personel listesindeki  çalışanların TC Kimlik- No ve IBAN numaralarının işverenin işkur sitesinden girişinin yapılması ile tamamlanır.

1- Başvuru dilekçesi

2- Talep Formu

3- Yönetim Kurulu Kararı. Yönetim kurulu olmayan işyerlerinde “İşletme kararı” şeklinde alınabilir. Kararın net ve içinde bulunulan durum nedeniyle başvurma gerekçesini açıklayıcı şekilde anlatır şekilde olmalı.

4- Kısa Çalışmaya başvuran personel listesi (İşkur’un sitesinden edinilecektir.)

Kısa çalışma ödeneğine başvuru yapılmasına neden olan hususları dilekçede belirtilir. Bu hususlara ilişkin kanıt evraklarını da işkur mailine eklenmesini gerekir.

Bizim çalışanlarımız günde 2 saat, haftada 6 gün 12 saat çalışacakları bilgisine göre, sizin ekli excel personel listesinde haftalık çalışma saatinin 45 olacak şekilde düzeltilmesini, taslak dilekçe ve kararın sizin şartlarınıza uyumlandırılmasını öneririz.

İşveren hiç çalışma yaptırmaz ise, bordroyu buna göre hiç tutar çıkmayacak şekilde hazırlar. Kısmi çalışma varsa çalıştırdığı süre kadar bordro yapıp, ücret ödemelerini bordroya göre yapar.  

Hafta tatili, Genel Tatil, Resmi ve Dini Bayram tatilleri kısa çalışma yapılacak süreyle doğru orantılı olarak işveren ve kurumca ödenir.

Örneğin, ayda 6 gün çalışılan bir işyerinde hafta tatili ile birlikte 7 gün bordro hazırlanır ve işveren tarafından ödenirken, çalışılmayan 23 günlük süre için 12 aylık brüt ortalama ücretin %60'ını devlet çalışanın hesabına öder.

Özgül İYİDOĞAN GÜZELCİK
İnsan Kaynakları Danışmanı
Kobi Yönetim Danışmanı

ÜCRETSİZ İZİN & NAKİT ÜCRET DESTEĞİ (NÜD) hakkında bilgi almak için tıklayınız.